Verleden en heden tussen Twente en Salland
Nieuwsgierig naar het roemruchte klooster van weleer? De boeren die al sinds de vroege Middeleeuwen het land bewerkten? De geharde veenarbeiders, door wie het landschap zo enorm zou veranderen? De avontuurlijke Rusluie?
Over zand en veen
Een kleine tweehonderd jaar geleden bestond deze streek uit een enorm hoogveenmoeras met aan de westkant het dorp Den Ham en in het zuiden het dorp Vriezenveen. Deze twee agrarische gemeenschappen dateren uit ongeveer halverwege de veertiende eeuw. Het hoogveenmoeras was al wat ouder: het heeft er vrijwel 10.000 jaar onaangeroerd bij gelegen. De boeren uit de aangrenzende dorpen verbouwden wat boekweit en staken op kleine schaal turf voor de verwarming van hun onderkomens. Zo is het vele jaren lang gegaan.
In de vijftiende eeuw kwam een nieuw soort pioniers het gebied bewerken. Op de hoogte van Sibculo, middenin de wildernis, werd een klooster gesticht, dat uitgroeide tot een toonaangevend middelpunt voor de rest van de streek. Na de Reformatie echter in de zestiende eeuw werden alle kloosters opgeheven en verviel het grote geheel langzaam tot een ruine.
Halverwege de negentiende eeuw werden kanalen gegraven om de streek te ontsluiten. Toen werd tevens duidelijk welk kapitaal hier aan turf was te halen. Al gauw streken verveners neer om de vervening grootschalig op gang te brengen. Turfsteken deden ze natuurlijk niet zelf: in de loop van de jaren kwamen vele veenarbeiders, met name uit de noordelijke provincies, om hier in het veen te werken.
In deze tweehonderd jaar is het landschap volledig veranderd in voornamelijk landbouwgebied. Toch zijn overal de sporen van de geschiedenis nog terug te vinden. Grenzeloos Twenterand bundelt de partijen, die op hun eigen manier hun geschiedenis levend willen houden. De geschiedenis van de dorpen, de boeren, het klooster en het veen: het is hier allemaal te vinden.